Chyba każdy przynajmniej raz miał do czynienia z uporczywym pękaniem kącików ust. Zajady to bolesny, przewlekły stan zapalny kącików ust. Początkowo występuje zaczerwienie, kolejno dochodzi do pękania kącików ust a w konsekwencji powstawania nadżerek. Brzmi poważnie? Czasem powinno, ponieważ zajady mogą być sygnałem poważniejszych chorób.
Jakie są zatem przyczyny powstawania zajadów?
1. Infekcje grzybicze i bakteryjne (paciorkowce, gronkowce)
Zajady i bolesne pęknięcia to jeden z charakterystycznych dla grzybicy jamy ustnej i gardła, objawów. Jeśli zajady to Twój wróg numer 1 – zrezygnuj z nadmiernego spożycia węglowodanów, ponieważ cukier stanowi doskonałą pożywkę dla grzybów. Infekcje bakteryjne również mogą sprzyjać występowaniu zajadów. Do infekcji tych może dojść wskutek np. noszenia aparatów ortodontycznych, używania przez niemowlęta smoczków i gryzaków, zbyt rzadka wymiana szczoteczki do zębów.
2. Cukrzyca
Zajady jak i inne zmiany skórne (szorstka, sucha skóra, łamliwe paznokcie) powinny wzbudzić naszą czujność. Zwłaszcza jeśli często oddajemy mocz, odczuwamy wzmożone pragnienie i łaknienie oraz tracimy na wadze mogą to być pierwsze objawy cukrzycy typu 1. Jeśli objawy nasilają się z dnia na dzień, koniecznie udajcie się do lekarza ponieważ mogą one świadczyć o rozwijającej się cukrzycy typu 1.
3. Niedobory składników mineralnych
Nie tylko zajady, ale również blade śluzówki i spojówki, szorstka skóra, łamliwe włosy i paznokcie mogą sugerować niedobór żelaza. Świetnym i dobrze przyswajalnym źródłem żelaza jest czerwone mięso oraz podroby tj.: wątroba, nerki, serca.
4. Niedobory witamin z grupy B
Zajady mogą być efektem niedobór witamin z grupy B, szczególnie ryboflawiny (wit. B2). Dlatego zadbaj o dietę bogatą w witaminy z grupy B. Dobrym źródłem są: mleko, ser żółty, jaja, mięso, wędliny drobiowe i wieprzowe, wątróbka, fasola.
5. Alergie
Zajady mogą być także skutkiem alergii. Stosunkowo powszechnym alergenem jest nikiel, którego źródłem mogą być… sztućce. Jeśli wcześniej zaobserwowaliście występowanie u siebie swędzących wysypek, szczególnie w miejscach, w których skóra miała kontakt z metalowymi elementami, takimi jak: sztuczna biżuteria, klamry, guziki czy paski do spodni, prawdopodobnie to nikiel jest winowajcą – także pojawiających się zajadów. Pamiętajcie zatem o probiotykach!
6. Stosowanie antybiotyków
Antybiotykoterapia tetracyklinami zwłaszcza ta, która trwała przez dłuższy okres, może sprzyjać powstawaniu zajadów. Niestety te mogą mieć charakter nawrotowy.
Jak uporać się z pękającymi kącikami ust?
Domowe sposoby mogą pomóc rozprawić się z niechcianymi zajadami. Warto smarować kąciki ust maścią nagietkową, maścią ochronną z witaminą A, maścią szałwiową czy tranową. Przy leczeniu zajadów zaleca się także stosowanie chlorheksydyny w żelu i chlorchinaldolulub klotrimazolu w sztyfcie.
Jeśli zajady nawracają warto udać się do lekarza w celu zdiagnozowania przyczyny zajadów.
Źródła:
Jarosz M. red. Nauk. (2012). Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Warszawa, Instytut Żywności i Żywienia.
Kozłowski Z., Konopka T. (2004): „ Wybrane zagadnienia z farmakoterapii chorób błony śluzowej jamy ustnej”, Dent. Med. Probl. 41, 1, 119-123
http://ptnaids.info/wydawnictwo/Projekt%20rekomendacji%20PTN%20AIDS%202010%20wersja%20robocza%20(25.05.2010).pdf#page=73 (dostęp: 21.07.2017 r.)
http://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200901_Farmacja_002.pdf (dostęp: 21.07.2017 r.)
https://books.google.pl/books?hl=pl&lr=&id=ZICCh6Yj5t8C&oi=fnd&pg=PA64&dq=zajady+a+neidob%C3%B3r+witamin+i+sk%C5%82%C4%85dnik%C3%B3w+mineralnych&ots=CCe-1vdCHX&sig=1h1v9-qm5u8Us52Ra1MBY8OLG8A&redir_esc=y#v=onepage&q=zajady&f=false (dostęp: 21.07.2017 r.)
https://dieta.mp.pl/zasady/62915,witamina-b2-ryboflawina (dostęp: 21.07.2017 r.)
