Czas letni sprzyja bliższym kontaktom człowieka z przyrodą. Chętniej przebywamy na świeżym powietrzu, wyjeżdżamy poza miasto, spędzamy czas wśród łąk, parków i lasu. W miejscach tych jesteśmy narażeni na użądlenia przez osy, szerszenie, pszczoły, meszki czy trzmiele. Użądlenia owadów objawiają się zwykle przykrymi dolegliwościami, takimi jak świąd, ból czy pieczenie, ale mogą również stać się bardzo niebezpieczne zwłaszcza dla osób uczulonych na jad owadów. Mogą w tym wypadku stanowić zagrożenie dla ich życia. Co robić w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej oraz jak uchronić się przed owadami?
Okres wiosenno-letni jest związany z dużą aktywnością owadów. Najczęściej do użądlenia może dojść w wyniku kontaktu z owadami błonkoskrzydłymi, do których zalicza się m.in.: pszczoła miodna, osa, szerszeń, trzmiel.
W jadzie tych owadów znajdują się alergeny, które mogą powodować nadwrażliwość. Pojedyncze użądlenie owada nie powinno stanowić niebezpieczeństwa, ale wrażliwość poszczególnych osób na jad owadów jest zróżnicowana. Szczególnie groźne użądlenia mogą być w okolicy szyi, języka, gardła oraz policzków. Mogą powodować obrzęk błony śluzowej, krtani, a także zatkanie dróg oddechowych. W chwili użądlenia wstrzyknięty jad powoduje ból, zaczerwienie, obrzęk. U osób uczulonych może dojść do wstrząsu anafilaktycznego. Reakcja alergiczna może wystąpić natychmiast po użądleniu lub po upływie kilku minut czy nawet godzin od chwili użądlenia (nie później jednak niż 24 godziny po użądleniu).
Aby uniknąć użądlenia warto przestrzegać kilku zasad:
– nie przebywać w pobliżu pasiek, nie spacerować wśród kwietnych łąk
– zachować ostrożność podczas spożywania na świeżym powietrzu owoców, słodyczy, słodkich napojów,
– unikać spacerów boso po trawie,
– nie stosować zbyt intensywnych perfum, które drażnią owady,
– zachować ostrożność przy pracy w ogrodzie, założyć kapelusz, długie spodnie, koszulę lub bluzę z długimi rękawami, rękawiczki.
– w przypadku zauważenia gniazda owadów nie należy ich ruszać, tylko oddalić się na bezpieczną odległość,
– utrzymywać szczelnie zamknięte kontenery z odpadkami i resztkami żywności w domu i wokół niego,
– pot przyciąga żądlące owady, podczas treningu i zabawy na wolnym powietrzu powstaje duże niebezpieczeństwo użądlenia,
– zamykać w ciągu dnia okna w swoim pokoju sypialnym oraz zamontować w nich odpowiednio gęstą siatkę izolującą od owadów.
Co robić w przypadku użądlenia? (jeżeli wiemy że nie jesteśmy uczuleni lub osoba której chcemy pomóc nie jest uczulona).
Najbardziej niebezpieczne jest ukąszenie przez pszczoły ponieważ one zostawiają żądło, w przypadku użądlenia należy żądło usunąć pęsetą, lub sterylną igłą uważając żeby nie uszkodzić pęcherzyka jadowego, który jest na końcu żądła, jeżeli zostanie on uszkodzony wtedy jad spłynie do skóry. Dlatego nie powinno się tego robić palcami bo łatwo ten pęcherzyk uszkodzić.
Po usunięciu żądła:
1.Układamy poszkodowanego w wygodnej dla niego pozycji,
2.Przykładamy zimny okład – zmniejszy obrzęk i spowolni rozprzestrzenianie się jadu, jeżeli posiadamy preparaty do zastosowania miejscowego na skórę – zastosujmy je , miejsce użądlenia można także przetrzeć octem lub plastrem cebuli.
3. Wskazane jest zażycie wapna, które ma właściwości odczulające- tylko w przypadku gdy osoba jest przytomna!
4. Gdy owad użądli w którąkolwiek z kończyn, należy unieść ją do góry, w celu zmniejszenia obrzęku.
Użądlenie najczęściej nie wymaga wizyty w szpitalu – są jednak wyjątki. Szybkiej pomocy specjalisty wymagają osoby uczulone na jad, a także te, które osa lub pszczoła użądliła w okolicy gardła lub zostały wielokrotnie pokąsane.
Do niepokojących objawów zalicza się:
bladość skóry, spadek ciśnienia krwi, zawroty głowy, nudności oraz wymioty, obrzęk języka lub twarzy, przyśpieszone czynności serca, wysypka na części lub na całym ciele uczucie ściskania klatki piersiowej, duszność, omdlenie.
W przypadku zaobserwowania ww. objawów należy:
1.Ułożyć pacjenta w pozycji leżącej na plecach z nogami lekko uniesionymi do góry, oraz zapewnieniu dostępu świeżego powietrza.
2.Wezwać po pomoc – Pogotowie Ratunkowe (tel. 112 lub 999).
3.Sprawdzić czy nie ma opaski na nadgarstku z informacją o chorobie (np. cukrzyca, padaczka, alergia), w przypadku alergii sprawdzić czy ma przy sobie ampułko -strzykawkę z adrenaliną. Adrenalinę, należy podać w mięsień uda.
4.Nieprzytomnej osobie nie wolno podawaj nic do picia.
5.W przypadku wymiotów – ułożyć osobę w pozycji bocznej ustalonej.
6.W przypadku ustania czynności życiowych (braku tętna i oddechu) natychmiast rozpocząć masaż serca oraz wykonać sztuczne oddychanie – do czasu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego.
7.Każda osoba, u której chociaż raz w życiu wystąpiła reakcja anafilaktyczna powinna posiadać przy sobie adrenalinę (w ampułko-strzykawce lub automatycznym wstrzykiwaczu). Bliscy takiej osoby powinni być przeszkoleni z zasad i sposobu podawania adrenaliny.
Źródło:
- https://www.gov.pl/web/gis/pszczoly-osy-szerszenie–pierwsza-pomoc-przy-uzadleniach-jak-sie-zachowac-gdy-dojdzie-do-uzadlenia-przez-pszczole-lub-ose
- https://www.izbarolnicza.lodz.pl/content/gis-u%C5%BC%C4%85dlenia-owad%C3%B3w-mog%C4%85-zagra%C5%BCa%C4%87-%C5%BCyciu
