Nadeszła długo wyczekiwana wiosna, a tym samym na dobre rozpoczął się sezon na grille, spędzanie czasu na wolnym powietrzu i … kleszcze! Czego nie robić w sytuacji, gdy znajdziemy na naszym ciele tego podstępnego pajęczaka? Jak uniknąć powikłań wynikających z ukąszenia przez kleszcza? Oto kilka niezbędnych informacji.
Nie zwlekaj!
Stało się – zauważyłeś na swoim ciele kleszcza. Co robić? Przede wszystkim nie zwlekać z jego usunięciem! Nie wiesz jak długo mógł na tobie żerować, bo wbrew pozorom nie tak łatwo go początkowo zauważyć czy wyczuć. Wyobrażając sobie kleszcza pewnie masz przed oczami sporej wielkości pajęczaka z dużym odwłokiem, podczas gdy nieproszonym gościem na twoim ciele może być także jego larwa wielkości 0,5 mm, lub pośrednia forma czyli niewiele większa nimfa (1,5 mm). Kleszcze mogą żerować na swojej ofierze przez okres od 3 (larwa) nawet do 11 dób (dorosła samica). Liczy się zatem czas naszej interwencji. Nie czekaj aż kleszcz sam odpadnie, ponieważ w międzyczasie może zakazić cię niebezpiecznymi drobnoustrojami.
Nie smaruj!
Pora rozprawić się z niezwykle popularnym mitem – w żadnym wypadku kleszcza nie powinno się podtruwać! A więc nie smarujemy go masłem, wazeliną, ani nie aplikujemy na niego innych substancji takich jak lakier do paznokci, benzyna czy inny alkohol. Postępując w ten sposób możemy przynieść sobie więcej szkody niż pożytku, ponieważ traktowany w ten sposób kleszcz może, obrazowo mówiąc… zwymiotować, wprowadzając do naszego organizmu chorobotwórcze bakterie i wirusy.
Nie podpalaj!
To kolejny sposób na pozbycie się kleszcza, jaki można znaleźć w Internecie. Stanowczo przestrzegamy przed tą praktyką. Podobnie jak w przypadku poprzedniego punktu, podrażnienie kleszcza może wywołać u niego wymioty, nie mówiąc już o ryzyku poparzenia!
Nie usuwaj rękami!
Do usunięcia kleszcza nie wystarczą gołe ręce. Wyciągając w ten sposób pajęczaka, ryzykujemy, że wciśniemy do swojego organizmu zawartość jego brzucha lub pozostawimy fragmenty jego ciała w naszej skórze. Zdecydowanie odradzamy też używania w tym celu cążków do obcinania paznokci. Zaopatrz się zatem w spiczastą pęsetę lub specjalny zestaw do usuwania kleszczy. Na rynku dostępne jest wiele urządzeń pozwalających nam w łatwy sposób pozbyć się pajęczaka tuż przy powierzchni skóry (np. specjalne długopisy, karty czy lassa).
Nie wykręcaj!
Teraz najważniejszy etap – usunięcie kleszcza. Jak się do tego zabrać? Przy pomocy pęsety lub specjalnego urządzenia chwyć pajęczaka jak najbliżej skóry. Następnie jak najmniej manipulując lub zgniatając kleszcza, wyciągamy go pewnym i zdecydowanym ruchem ku górze. Odradzamy “wykręcanie” kleszcza, ponieważ może to skutkować pozostawieniem fragmentu pajęczaka w naszym ciele.
Nie lekceważ!
Udało się! Postanawiasz więc szybko zapomnieć o nieprzyjemnym incydencie. Niestety nie tak prędko! Zaraz po usunięciu kleszcza zdezynfekuj miejsce ukąszenia wodą utlenioną, spirytusem salicylowym lub innym środkiem odkażającym. Jeżeli nie potrafisz sam sobie poradzić z usunięciem kleszcza, lub nie jesteś pewien czy udało ci się całkiem pozbyć pasożyta – udaj się do lekarza.
Niezależnie od wszystkiego, nawet jeżeli usunięcie kleszcza nie sprawiło ci problemu, a miejsce po ugryzieniu wygląda w porządku – nie lekceważ tego zdarzenia i przez około miesiąc obserwuj skórę. W tym czasie może dojść do pojawienia się w okolicach miejsca ukąszenia tzw. rumienia wędrującego. Pojawia się on od 3 do 30 dni po ukąszeniu i jest zwykle pierwszym objawem boreliozy. Jak rozpoznać rumień? To początkowo mała czerwona plamka, która z czasem zaczyna się powiększać. Jeżeli po kontakcie z kleszczem zaobserwujesz u siebie podobne zaczerwienienie lub podwyższoną temperaturę ciała, czy objawy grypopodobne (np. ból głowy, ból mięśni, ból stawów, kaszel) zgłoś się niezwłocznie do lekarza.
Więcej informacji na temat kleszczy i chorób przez nie przenoszonych znajdziesz w artykule Co powinniśmy wiedzieć o kleszczach.
Główny Inspektorat Sanitarny, Sezon na kleszcza, http://gis.gov.pl/o-nas/aktualnosci/187-sezon-na-kleszcza
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Choroby odkleszczowe – sprawdź, czy nie masz niechcianej pamiątki z wakacyjnych podróży, http://www.pzh.gov.pl/choroby-odkleszczowe-sprawdz-czy-nie-masz-niechcianej-pamiatki-z-wakacyjnych-podrozy/
Szczepimy. Zapobiegamy. Kleszczowe Zapalenie Mózgu, Pytania i odpowiedzi, http://szczepkleszcz.pl/baza-wiedzy/pytania-i-odpowiedzi/
Poradnik Zdrowie, Ukąszenie przez kleszcza – pierwsza pomoc, http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/urazy-wypadki/ukaszenie-przez-kleszcza-pierwsza-pomoc-jak-prawidlowo-usunac-kleszcza_41425.html
Źródło ilustracji: http://pl.123rf.com/
