Jak powszechnie wiadomo, każda forma aktywności fizycznej wypływa korzystnie na nasz stan zdrowia. Jednak nie zawsze sport przynosi tylko pozytywne skutki. Nieprawidłowe wykonywanie ćwiczeń, zbyt intensywne treningi czy też same sporty wyczynowe niosą za sobą ryzyko kontuzji i często stałej utraty zdrowia. Każdy człowiek decydujący się na wyczynowe uprawianie konkretnej dziedziny sportowej musi zdawać sobie sprawę z konsekwencji jakie ona za sobą niesie oraz przed jej rozpoczęciem skonsultować się ze specjalistą tj. lekarzem, trenerem lub fizjoterapeutą.
Naukowo udowodniono, że wyczynowe uprawianie sportu w zależności od dziedziny, niesie za sobą zmiany, które zachodzą w organizmie. Piłka nożna wiąże się z częstymi kontuzjami stawów i ich przeciążeniami a dodatkowo obciąża układ krążenia i serce. Sporty walki tj. boks czy thaiboxing skutkować mogą zaburzeniami działania układu nerwowego, uszkodzeniami stawów (najczęściej stawu kolanowego, łokciowego, nadgarstka czy stawu skokowego) a także uszkodzeniami kości np. śródręcza i piszczeli. Kulturystyka przyczynia się do urazów kręgosłupa, naderwania przyczepów mięśni oraz ich uszkodzenia.
Każde ćwiczenie wykonywanie nieprawidłowo przynosi długo lub krótkotrwałe skutki uboczne. Aktywności fizyczne, które najczęściej wiążą się z urazami to ćwiczenia mięśni brzucha (wyróżnić tu można program ćwiczeń zwany „6 Weidera”), martwy ciąg, przysiady, które wykonywane są nie tylko źle techniczne, ale także z za dużym obciążeniem, wyciskanie sztangi na ławce poziomej przy jednoczesnym odrywaniu pośladków i wykonywaniu niepełnych, szarpanych ruchów oraz tzw. wyciskanie francuskie, czyli ćwiczenie angażujące mięśnie trójgłowe ramion.
Wymieniając negatywne skutki sportu nie można pominąć poważnych konsekwencji jakie niesie za sobą branie dopingu. Doping określany jest jako wielokrotne przedawkowanie przyjmowanego dobrowolnie leku medycznego lub też weterynaryjnego w celu rozbudowania tkanki mięśniowej i zredukowania tkanki tłuszczowej. Bazując na danych ze strony Dopinglist.com, gromadzonych od roku 2005, dziedzinami sportu, w których najczęściej wykrywa się stosowanie dopingu są kolejno:
- lekkoatletyka (1234 przypadki),
- podnoszenie ciężarów (729),
- kolarstwo (644),
- kulturystyka (252)
- baseball (244).
W ubiegłej dekadzie, dzięki testom antydopingowym przeprowadzonych poza okresem zawodów, wykryto aż u 791 sportowców zakazane substancje dopingujące. Najczęściej był to steryd stanozolol, stosowany na polepszenie masy mięśniowej. Bardzo często stosowano również metylhexanaminę, substancję przyspieszającą spalanie tkanki tłuszczowej i działającą pobudzająco. Najczęstszymi powikłaniami powodowanymi przez doping są:
- kardiomiopatia przerostowa,
- anomalie naczyń wieńcowych,
- uszkodzenia organów tj. nerki czy wątroba
- wzrost ciśnienia tętniczego.
Wpływa on, także niekorzystnie na układ hormonalny. Po zakończeniu cyklu przyjmowania testosteronu następuje spadek libido, masy i siły, co wiąże się z wystąpieniem złego samopoczucia. Przez zmiany hormonalne następuje przyrost owłosienia głównie na klatce piersiowej, twarzy, plecach i brzuchu, bądź też rozpoczyna się proces łysienia (najczęściej tzw. zakola), za który odpowiada 5α-Dihydrotestosteron. Proces ten jest nieodwracalny. Przyjmowanie testosteronu sprawia, że wzrasta także agresja, która mimo iż w niektórych dziedzinach sportowych jest w pewnym stopniu wymagana, niekontrolowana staje się poważnym problemem. Pamiętać także należy, że w efekcie szybkiego przyrostu masy mięśniowej, skóra często nie jest w stanie w krótkim okresie czasu rozciągnąć się wystarczająco w efekcie czego powstają rozstępy, które usunąć można tylko przy pomocy zabiegów laserowych.
Decydując się na uprawianie konkretnej dyscypliny sportowej, należy zatem nie tylko posiadać chęci, ale także zasięgnąć porady lekarza. Dotyczy to każdej osoby chcącej rozpocząć zwykłą aktywność fizyczną. Dzięki odpowiednim badaniom lekarz jest w stanie określić czy nie istnieją przeciwwskazania do wykonywania określonych ćwiczeń, bądź też wybrać odpowiednie dla naszego stanu zdrowia, predyspozycji czy wieku. Jest to jedno z najistotniejszych działań, gdyż zaniechanie go skutkować może poważnymi problemami zdrowotnymi, czy nawet kalectwem. Sport bowiem mimo, iż wpływa pozytywnie na nasze zdrowie, sylwetkę czy nawet samopoczucie, wykonywany nieodpowiednio i bez prawidłowego przygotowania skutkować może niepożądanymi konsekwencjami.
Opracowała: Dominika Kowalik
Źródła:
http://www.dopinglist.com/?action=news&news=article&id=316
http://kulturystyka.bajo.pl/3313,negatywne,skutki,dopingu.html
http://potreningu.pl/articles/1868/najgrozniejsze-dla-zdrowia-cwiczenia-i-ich-dlugotrwale-skutki-zdrowotne
http://www.fizjoterapeutom.pl/materialy/artykuly/terapia-manualna/ksiazka-kregoslup-klucz-do-zdrowia
