Kacze, indycze, gęsie, strusie, kurze. Obecnie na rynku mamy całą gamę jaj do wyboru. Polscy konsumenci jednak najczęściej sięgają po jaja kurze. Jak podaje FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) białko jaja kurzego określane jest jako białko wzorcowe występujące naturalnie w żywności. Dlaczego warto je jeść?
12% – przeciętnie tyle dziennego zapotrzebowania organizmu człowieka na białko zapewnia jedno jajko. Skład jaja jest następujący: 58 % białko, 30 % żółtko, 11 % skorupa i ok. 1% błony pod skorupowe. Jedno przeciętne 56-gramowe jajko zawiera ok. 80 kcal, ponad 7 g białka, z czego więcej tego składnika znajduje się w żółtku niż w białku. Białko jajka jest pełnowartościowe, ponieważ zawiera zestaw aminokwasów niezbędnych do funkcjonowania ludzkiego organizmu, który nie jest w stanie ich samodzielnie produkować. Jajo surowe składa się w ponad 70% z wody, 12% białka, ok 10% tłuszczu, 1% to składniki mineralne i witaminy. Zawarte w jajkach substancje odżywcze m.in. cholina, lecytyna, witamina B12 pozytywnie wpływają na kondycję mózgu, są budulcem neuronów i komórek glejowych w mózgu. Jajka zawierają luteinę, zeaksantynę, karotenoidy – substancje, które są niezwykle ważne dla zdrowia oczu. Zawarta w jajkach witamina D jest niezbędna dla zdrowia kości i zębów. Nie tylko wzmacnia tkankę kostną, ale również pomaga lepiej wchłaniać wapń. Najwięcej składników odżywczych zostaje zachowanych w jajkach krótko gotowanych, czyli tych na miękko, sadzonych lub w postaci lekko ściętej jajecznicy. Podczas długiej obróbki cieplnej jajka tracą część witamin i minerałów.
Oznaczenia chowu:
- 0 – produkcja z chowu ekologicznego
- 1 – produkcja z chowu na wolnym wybiegu
- 2 – produkcja z chowu ściółkowego
- 3 – produkcja z chowu klatkowego
Rodzaje chowu:
- Intensywny (klatkowy)
Chów jednego gatunku ptaków w specjalistycznych pomieszczeniach (klatki, ściółki, siatka)
Budynki bezokienne
Żywienie pełnoporcjowymi mieszankami paszowymi
Zautomatyzowana wentylacja
Bardzo wysoka produkcja jaj
Brak ruchu zwierząt wywołujący stres
- Półintensywny (ściółkowy)
Ptaki chowane w specjalnych wydzielonych pomieszczeniach
Ptaki korzystają z wybiegów
Żywienie na specjalnych paszach
Wysoka produkcja jaj
- Wolny wybieg
Małe stado zwierząt, około 20 ptaków
Żywione paszą znalezioną wokół gospodarstwa, ziarnami, paszami gospodarczymi
Samozaopatrzenie ptaków
Chów w warunkach naturalnych
Zaspokajanie naturalnych potrzeb ptaków (grzebanie, kąpiele piaskowe, machanie skrzydłami)
- Ekologiczny
Kury hoduje się chowem półintensywnym lub wolnym wybiegiem
Dostęp do przemiennych wybiegów zielonych lub pastwisk
Na 1 ha do 2500 kur
Żywienie paszą bogatą w śruty zbożowe, bez dodatku tłuszczu, mączki rybnej i leków
Klasyfikacja wagowa jaj:
- XL – jaja bardzo duże o wadze 73 gramy i więcej
- L – jaja duże o wadze 63-73 gram
- M – jaja średnie o wadze 53-63 gram
- S – jaja o masie niższej niż 53 gramy
Na wielkość jaja wpływ ma także wiek kury. Młode kury muszą wejść w naturalny cykl niesienia jaj, a kiedy to już nastąpi, ich pierwsze jajka są małe i bardzo smaczne, stąd tak wielu zwolenników jaj S. Najbardziej ukształtowane jajka składają kury w średnim wieku. Bardzo duże jaja XL pochodzą od kur starszych. Dodatkowo skorupka dużych jaj jest delikatna, co ma ogromny wpływ na magazynowanie, transport oraz przechowywanie.
Według WHO można zjadać nawet 10 jajek tygodniowo. Trzeba jednak pamiętać, że znajdują się one w produktach przetworzonych, np. makaronach czy ciastach. Badania kliniczne pokazują, że zarówno osoby zdrowe, jak i obciążone ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych mogą odnieść korzyści z jedzenia jajek, pod warunkiem że są one składnikiem ogólnie zdrowej diety. Ograniczenia dotyczą czasem tylko żółtka – niewskazane jest w schorzeniach wątroby, ze względu na zawarty w nim tłuszcz. Statystyczny Polak zjada ok. 160 jaj rocznie, Francuzi i Włosi – 215. Światowym liderem spożycia jajek jest Meksyk, gdzie na jednego mieszkańca przypada 370 jajek w ciągu roku.
Źródła:
https://bonavita.pl/bialko-jaja-kurzego-sklad-i-wlasciwosci
https://pulsmedycyny.pl/cala-prawda-o-jajkach-959080
https://informatordrobiarski.pl
Zdjęcie:
www.pixabay.com
