Ratowanie ludzkiego życia jest obowiązkiem ustawowym służb ratowniczych, ale również każdego człowieka. Wypadki mogą przydarzyć się wszystkim, w dowolnym miejscu i czasie. Nie zawsze poszkodowany może pomóc sobie sam, a zbyt późna pomoc może mieć tragiczne skutki. Ratowanie ludzkiego zdrowia i życia odbywa się na trzech poziomach zgodnie z Ustawą z dnia 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym:
- pierwsza pomoc;
- kwalifikowana pierwsza pomoc;
- medyczne czynności ratunkowe.
Pierwsza pomoc to czynności, które są podejmowane w celu ratowania osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Wykonują je ludzie będący świadkami zdarzenia i nie muszą mieć żadnych kwalifikacji do udzielania pomocy, gdyż w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego każdy ma obowiązek udzielić pomocy osobie poszkodowanej.
W związku z tym, że ratowanie życia ludzkiego to stan wyższej konieczności, osoby udzielające pierwszej pomocy osobom poszkodowanym nie muszą obawiać się odpowiedzialności karnej za nieumiejętne udzielenie pomocy lub popełnienie błędu. Odpowiedzialność karną ponoszą osoby, które mogły udzielić pierwszej pomocy, ale tego nie zrobiły.
Kwalifikowana pierwsza pomoc to czynności wykonywane przez ratownika wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, z kolei medyczne czynności ratunkowe wykonywane są przez lekarzy, ratowników medycznych oraz pielęgniarki.
Do pierwszej pomocy zaliczyć można także wezwanie służb ratunkowych do osób poszkodowanych.
Na terenie Unii Europejskiej numer 112 jest jednolitym numerem alarmowym,
a połączenia są bezpłatne.
Ratowanie zdrowia i życia ludzkiego wymaga szybkiego i sprawnego działania, które pozwoli na zminimalizowanie skutków nagłego urazu, a nawet zapobiec śmierci. Ratownictwo medyczne ma na celu utrzymanie przy życiu, nie leczenie, zatem ważne jest jak najszybsze przetransportowanie poszkodowanego do szpitala. Kluczowym czynnikiem w ratownictwie medycznym jest czas. Tzw. złota godzina, która określa w jakim czasie osoba w stanie zagrożenia życia powinna znaleźć się w szpitalu lub w innej placówce, w której możliwe jest udzielenie jej fachowej pomocy. Im krótszy jest okres transportu poszkodowanego do szpitala, tym większe są jego szanse na przeżycie.
Nagłe zatrzymanie krążenia to najgroźniejszy stan jaki może spotkać poszkodowanego, ponieważ jest to stan zagrożenia życia. Człowiek przestaje wówczas oddychać, a krew przestaje krążyć w jej organizmie. Stan ten odwracalny jest przez około 3-6 minut.
W tym czasie powinna nadejść pomoc, w przeciwnym razie dochodzi do śmierci mózgu, czyli do nieodwracalnych zmian w organizmie poszkodowanego. Czas ten określany jest
w ratownictwie medycznym mianem platynowych minut. Nagłe zatrzymanie krążenia może nastąpić wskutek m.in. zawału mięśnia sercowego, zatrucia, zatoru tętniczego lub zaburzenia rytmu serca.
Nie wolno przejść obojętnie obok nieprzytomnej osoby, ale przed rozpoczęciem pierwszej pomocy należy zacząć od oceny bezpieczeństwa. Następnie trzeba sprawdzić stan przytomności poszkodowanego, drożność dróg oddechowych
i oddechu osoby nieprzytomnej. Ocena stanu przytomności polega na sprawdzeniu reakcji na bodźce zewnętrzne takie jak głos i dotyk. W celu udrożnienia dróg oddechowych powinno się otworzyć usta osoby poszkodowanej i sprawdzić czy nie znajdują się w jamie ustnej jakieś ciała obce. Po ich usunięciu należy odchylić głowę nieprzytomnej osoby do tyłu i sprawdzić oddech. Sprawdzanie oddechu przebiega poprzez przybliżenie głowy do ust i nosa poszkodowanego i obserwację klatki piersiowej. Przed przystąpieniem do udzielania pomocy należy wezwać pogotowie ratunkowe do osoby nieprzytomnej i postępować zgodnie z instrukcjami dyspozytora. Jeśli zostanie stwierdzony brak oddechu, poszkodowany nie zareaguje na bodźce,
a tętno będzie niewyczuwalne trzeba natychmiast rozpocząć działania ratunkowe, czyli RKO – resuscytacja krążeniowo oddechowa. Czynności te polegają na uciskaniu klatki piersiowej naprzemiennie z oddechami ratowniczymi. Należy wykonywać rytmicznie 30 uciśnięć klatki piersiowej na wysokości mostka poszkodowanego, a następnie wykonać 2 wdechy ratownicze. Powinno się kontynuować te czynności w stosunku 30:2 do momentu przywrócenia funkcji życiowych u osoby poszkodowanej lub do przyjazdu służb ratowniczych.
Nigdy nie należy pochopnie oceniać stanu nieprzytomnej osoby. Szybka reakcja i udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu mogą uratować życie. Resuscytacja krążeniowo oddechowa jest to rodzaj pierwszej pomocy niemedycznej, zatem każdy może wykonać RKO
i podjąć w ten sposób próbę uratowania życia ludzkiego.
Zdjęcie:
https://pixabay.com/
Bibliografia:
https://zpe.gov.pl/a/pierwsza-pomoc—podstawy/D19hmeOtB
https://zpe.gov.pl/a/resuscytacja-krazeniowo-oddechowa-doroslych/DBwHXN1l6
https://ksp.policja.gov.pl/wdz/informacje/pierwsza-pomoc/50157,Postepowanie-z-osoba-nieprzytomna.html
https://www.emc-sa.pl/dla-pacjentow/blog/rko-u-doroslych-i-dzieci-czym-jest-i-jak-ja-przeprowadzic
