Pośpiech jest domeną naszych czasów. Niech pierwszy rzuci kamieniem ten, komu nigdy nie zdarzyło się jeść w pośpiechu i do tego jeszcze mówić. To właśnie podczas jedzenia najczęściej dochodzi do zadławienia wśród osób dorosłych. Zadławienie jest stanem zagrożenia życia i wymaga udzielenia pierwszej pomocy.
Zadławienie to częściowe lub całkowite zamknięcie dróg oddechowych przez ciało obce, które w nich utknęło. Pierwsza reakcją obronną organizmu jest kaszel. W zależności od tego czy poszkodowany kaszle, będziemy decydować o dalszym postępowaniu. Poniższa instrukcja dotycząca usuwania ciała obcego dotyczy osób w wieku 13-14 i więcej lat:
Jeśli kaszel jest słyszalny/obecny, dodatkowo poszkodowany może mówić, oddychać, wówczas mówimy o częściowej niedrożności dróg oddechowych. W tej sytuacji nadal należy zachęcać poszkodowanego do kaszlu. Nie należy w tym przypadku podejmować żadnych dodatkowych czynności.
Jeśli natomiast kaszel jest nieefektywny, a poszkodowany jest przytomny, ale nie może mówić i oddychać należy:
- Stanąć z boku za poszkodowanym
- Pochylić poszkodowanego do przodu tak aby jego głowa była niżej niż tułów przy jednoczesnym przytrzymywaniu poszkodowanego wolną ręką w okolicy pasa
- Przy wykorzystaniu drugiej ręki należy otwartą dłonią energicznie uderzyć 5 razy w okolice międzyłopatkową kierując uderzenie ku górze
- Po każdym uderzeniu należy sprawdzić czy ciało obce nie wydostało się
Jeśli 5-krotne uderzenie w okolicę między łopatkami nie spowodowało wydostania się ciała obcego z dróg oddechowych należy zastosować tzw. chwyt Heimlicha:
- Stanąć z tyłu za poszkodowanym
- Lekko pochylić poszkodowanego ku przodowi
- Ułożyć dłoń w pięść, chowając kciuk do jej środka – tak zaciśniętą pięść ułożyć
w połowie odległości między mostkiem a pępkiem poszkodowanego - Wolną ręką należy złapać zaciśniętą pięść, obejmując w ten sposób poszkodowanego i energicznie pociągnąć tak ułożone dłonie do wewnątrz i ku górze
- Czynność należy powtórzyć 5 razy
Jeśli czynność ta nie spowodowała usunięcia ciała obcego z dróg oddechowych, a poszkodowany stracił przytomność należy:
- Ułożyć poszkodowanego bezpiecznie na ziemi
- Sprawdzić czy w jamie ustnej nie jest obecne ciało obce
Jeśli ciało obce nadal znajduje się w drogach oddechowych wówczas należy:
- Wezwać pogotowie ratunkowe – 999/112 (optymalnie jeśli poza Tobą są obecne inne osoby – poproś ich o wezwanie pogotowia ratunkowego)
- Wykonać 30 uciśnięć w centralnej części klatki piersiowej
- Sprawdzić czy w jamie ustnej nie jest obecne ciało obce
- Jeśli nie udało się usunąć ciała obcego, należy wrócić do punktu 2. i 3.
- Czynności należy powtarzać tak długo dopóki nie uda się usunąć ciała obcego/do przyjazdu zespołu Ratownictwa Medycznego
WAŻNE!
Chwytu Heimlicha nie wolno wykonywać u kobiet w ciąży!
Intensywne uciskanie brzucha grozi uszkodzeniem płodu.
Co robić?
Należy objąć ciężarną ramionami w okolicach klatki piersiowej, a zaciśniętą pięść ułożyć w centralnej części klatki piersiowej (w miejscu, gdzie wykonuje się uciśnięcia reanimacyjne).
Bibliografia:
- Węgielnik J., Basiński A. (2008). Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dorosłych. Postępowanie w zadławieniu. Forum Medycyny Rodzinnej, 2(3), 187-195.
- https://kpr.med.pl/dlapacjenta/pierwsza-pomoc-poradnik/zadlawienie/