Wrzesień to ważny miesiąc dla rodziców i dzieci. Szczególnie dla tych którzy pierwszy raz rozstają się ze swoimi pociechami i powierzają je opiece przedszkolnych wychowawców. To wyjątkowo stresujący moment dlatego zadaliśmy kilka ważnych pytań naszej Pani Ekspert. Jak przygotować dziecko do rozpoczęcia nauki w przedszkolu? Jaka jest rola wychowawcy? O co powinni zadbać rodzice? Na te i inne pytania odpowie dziś Pani Magdalena Pilch-Sromek, wychowawca w Przedszkolu Prywatnym nr 1 w Krakowie.
Elżbieta Kuras: Od wielu lat pracuje Pani z najmłodszymi. Proszę powiedzieć jak to jest, dlaczego niektóre dzieci błyskawicznie adaptują się w nowym otoczeniu, a inne nie potrafią rozstać się z rodzicami przez wiele tygodni?
Magdalena Pilch-Sromek: Proces adaptacji dzieci do nowego miejsca i sytuacji jest sprawą bardzo indywidualną. Mają na to wpływ charakter i osobowość dziecka oraz jego indywidualne predyspozycje. Nie bez znaczenia są dotychczasowe doświadczenia dziecka – to które chodziło do żłobka lub pozostawało pod opieką „innych” niż rodzice osób z reguły ma mniejszy kłopot z adaptacją w przedszkolu.
E.K. Czy istnieje jakiś sposób, który pozwoliłby dziecku na szybsze zaadaptowanie się w nowym otoczeniu?
M.P-S. Kluczem do adaptacyjnego sukcesu jest odpowiednie podejście do tematu. Warto rozmawiać
z dzieckiem o czekających je zmianach, oswoić dziecko z nowym miejscem i osobami, które tam pracują. Niezbędne jest pozytywne nastawienie rodziców, przekonanie o słuszności decyzji o posłaniu dziecka do przedszkola.
E.K. Jaka w tym rola wychowawców?
M.P-S. Podstawowym zadaniem wychowawcy jest zbudowanie poczucia bezpieczeństwa oraz przynależności do miejsca i grupy dziecięcej. Jest to podstawa do dalszego harmonijnego i kreatywnego rozwoju dziecka.
E.K. Jak rodzice mogą przygotować dziecko do pójścia do przedszkola?
M.P-S. Dużą rolę w przygotowaniach do przedszkolnej przygody ma podejście rodziców. Aby pomóc dziecku zrozumieć nadchodzące zmiany, należy z nim rozmawiać, opowiadać o własnych pozytywnych doświadczeniach, czytać książeczki, których bohaterowie chodzą do przedszkola, odpowiadać na nurtujące dziecko pytania. Przed rozpoczęciem roku przedszkolnego warto dziecku pokazać nowe miejsce i dzieci, które wesoło spędzają tam czas.
E.K. W takim razie jakich zachowań powinni unikać a jakie postawy dziecka wzmacniać?
M.P-S. Główną przeszkodą w prawidłowym procesie adaptacji jest zdenerwowanie i obawa rodziców. Ja jako wychowawca, ale też matka wiem, że takie uczucia towarzyszące rodzicom są naturalne. Jednak pokazywanie ich dziecku skutkuje strachem również u przyszłego przedszkolaka. Dziecko jest przekonane, że jeżeli mama tak bardzo „boi się przedszkola” to z pewnością coś niepokojącego będzie tam się działo. Zdarza się, że rodzice traktują przedszkole jako zło konieczne, a posyłanie dziecka do przedszkola wzbudza w nich poczucie winy („musisz chodzić do przedszkola bo ja pracuje”) albo jako kare ( „pojedziesz do przedszkola bo jesteś niegrzeczny” ). Takie podejście do tematu znacznie utrudnia sprawę. Zadaniem rodziców jest budowanie w dziecku pozytywnego nastawienia, podnoszenie samooceny dziecka, a przede wszystkim uświadamianie roli przedszkola („pójdziesz do przedszkola, żeby się bawić, rozwijać i poznać nowych przyjaciół”).
E.K. Czy dobrym pomysłem jest aby dziecko przychodziło do przedszkola z kocykiem lub ulubioną zabawką?
M.P-S. Początkowo można pozwolić na przyniesienie zabawki, która jest dla dziecka ważna i daje mu poczucie bezpieczeństwa. W naszym przedszkolu w miesiącu adaptacyjnym mamy taką możliwość a w kolejnych miesiącach wyznaczony jest 1 dzień w tygodniu na przynoszenie zabawki z domu.
E.K. Niektóre dzieci boja się nowych miejsc. Czy w takiej sytuacji można przyjść do przedszkola wcześniej, przed rozpoczęciem roku szkolnego, aby maluch zapoznał się z nowym otoczeniem?
M.P-S. Tak. W naszym przedszkolu przed rozpoczęciem każdego roku organizowane są dni adaptacyjne. Podczas zabaw i zajęć zorganizowanych w tych dniach dzieci mają szansę poznać nie tylko nowe miejsce, ale także „ciocie” i nowych kolegów. Z naszego doświadczenia wiemy, że takie spotkania zachęcają dzieci do przedszkola.
E.K. Czy rodzic może zostać w przedszkolu z dzieckiem gdy ma ono problemy z funkcjonowaniem w nowym otoczeniu? Czy to jest dobry pomysł?
M.P-S. Dla nowych przedszkolaków, przekroczenie progu przedszkola jest dużym wyzwaniem, stąd w naszym przedszkolu idea dni adaptacyjnych, o których wspominałam. W tych dniach dziecko może przez chwilę przebywać w przedszkolu z rodzicem. Jednak należy pamiętać, że do rozstania i tak dojdzie i nie można przyzwyczaić dziecka do obecności rodzica w przedszkolu. Najlepszym naszym zdaniem rozwiązaniem jest pozostawanie dziecka w przedszkolu już bez rodzica najpierw na krótki okres czasu np. 30 min i stopniowe wydłużanie tego czasu. Pozwoli to dziecku na zrozumienie, że rodzic na pewno po nie wróci. Taka organizacja adaptacji daje naprawdę dobre rezultaty. Zdarzają się dzieci, którym szczególne trudno rozstać się z rodzicami i które mają problemy w odnalezieniu się w nowej sytuacji wtedy kluczem do sukcesu jest konsekwencja rodziców. Jeżeli mimo płaczu i sprzeciwu regularnie będą przyprowadzać dziecko do przedszkola, to nie tylko szybciej przezwyciężą problem ale też dadzą dziecku poczucie, że nie jest w żaden sposób zagrożone.
E.K. W co należy wyposażyć dziecko, które rozpoczyna naukę w przedszkolu?
M.P-S. Rodzicie powinni przede wszystkim wyposażyć dziecko w poczucie bezpieczeństwa, własnej wartości oraz w zestaw umiejętności, które pozwolą dziecku poradzić sobie w nowej sytuacji. Wyprawka którą dziecko przynosi do przedszkola zależy od danej placówki w Naszym Przedszkolu jest elementem wyposażenia.
E.K. Jakie są korzyści z pójścia dziecka do przedszkola?
M.P-S. Przedszkole jako placówka dydaktyczna ma za zadanie rozwijać zdolności i umiejętności dzieci oraz rozwijać i pogłębiać ich wiedzę. Zadaniem przedszkola jest zatem umożliwienie wszechstronnego rozwoju każdego dziecka z uwzględnieniem indywidualnych predyspozycji. Jednym z najważniejszych zadań przedszkola jest też budzenie poczucia przynależności i wspólnoty. W drodze podejmowanych działań dzieci stają się samodzielne, kreatywne i uspołecznione.
E.K. Na zakończenie proszę o jedną dobrą radę dla rodziców posyłających dzieci do przedszkola.
M.P-S. Drodzy Rodzice posyłając dziecko do przedszkola bądźcie przekonani o wartości edukacji przedszkolnej. Nie okazujcie dzieciom zdenerwowania i niepokoju w związku z czekającą was zmianą. W zamian tego zachęcajcie, wspierajcie i pozytywnie nastawiajcie swoje dzieci do tej wielkiej przygody pełnej zabawy i nauki, jaką jest czas przedszkola.
E.K. Bardzo dziękuję za rozmowę!
Magdalena Pilch-Sromek od 8 lat jest nauczycielem w Przedszkolu Prywatnym Nr 1 w Krakowie. Jest absolwentką Uniwersytetu Rzeszowskiego – kierunek: Pedagogika Przedszkolna. Mama dwójki dzieci.
Źródła ilustracji: archiwum prywatne Magdaleny Pilch-Sromek, http://pl.123rf.com/
U nas wcale nie było źle. Dobrze zadziałał okres adaptacyjny – najpierw wpadaliśmy na godzinkę do przedszkola, potem czas się wydłużał aż w końcu dziecko zostało samo na cały dzień. Mamy fajne przedszkole – http://wielkaprzygoda.com/ gdzie kadra jest ciepła i opiekuńcza, mały szybko znalazł wspólny język z dzieciakami, więc sprawa potoczyła się bardzo dobrze.
Bardzo nas to cieszy 🙂 Oby więcej takich pozytywnych przykładów. Życzymy sukcesów w przedszkolu!