Program Szczepień Ochronnych (PSO) ogłaszany jest corocznie w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia w formie Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego. Program Szczepień Ochronnych na 2021 rok ukazał się w Komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 22 grudnia 2020 r.
Najważniejszą zmianą w PSO na 2021 rok jest wprowadzenie obowiązkowych i bezpłatnych szczepień ochronnych przeciwko rotawirusom. Szczepienie przeciw zakażeniom wywoływanym przez rotawirusy jest obowiązkowe dla dzieci urodzonych po 31 grudnia 2020 r., (szczepienie dzieci urodzonych przed dniem 1 stycznia 2021 r. pozostaje szczepieniem zalecanym i odpłatnym). Szczepienie przeciwko rotawirusom podawane jest w formie doustnej w schemacie dwu- lub trzydawkowym. Podanie pierwszej dawki szczepienia zalecane jest po ukończeniu 6 tygodnia życia jednak nie później niż do ukończenia 12 tygodnia życia. Pierwszą dawkę należy podać w drugim miesiącu życia (po ukończeniu 6 tygodnia życia), drugą – w 4. miesiącu życia, trzecią – w 5-6. miesiącu życia. W przypadku realizowania szczepienia w schemacie dwudawkowym zaleca się zakończenie pełnego schematu szczepienia przed ukończeniem 16 tygodnia życia, natomiast jeśli szczepienie realizowane jest w schemacie trzydawkowym zakończenie pełnego schematu szczepienia zalecane jest przed ukończeniem przez niemowlę 22 tygodnia życia. Między kolejnymi dawkami należy zachować odstęp minimum 4 tygodnie. Szczepienie można przeprowadzać jednocześnie z innymi szczepieniami.
W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną – w PSO na 2021 rok dodano rozdział dotyczący zasad przeprowadzania szczepień i ich organizacji w czasie stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
PSO 2021 zawiera również inne zmiany w zakresie:
- szczepień obowiązkowych:
– w PSO na 2021 rok usunięto zapis wskazujący, iż szczepienie przeciwko odrze, śwince, różyczce można przeprowadzić po upływie co najmniej 4 tygodni od wyzdrowienia. Pojawił się natomiast zapis, informujący o możliwości wykonania szczepienia przeciwko odrze, śwince, różyczce już po ustąpieniu ostrych objawów i poprawie stanie ogólnego dziecka,
– do istniejącego już w PSO na 2020 rok zapisu, zgodnie z , którym można wybrać wariant szczepienia z użyciem szczepionki wysokoskojarzonej – DTaP-IPV-Hib (5 w 1), dodano zapis o możliwości wyboru wariantu szczepień z użyciem szczepionki wysokoskojarzonej (6 w 1) – DTaP-IPV-Hib-WZWB (błonica, tężec, krztusiec, Haemophilus influenzae typu B, polio, wirusowe zapalenie wątroby typu B),
-dodano zapis wskazujący, że trzecia dawka szczepionki przeciwko WZWB (WZW B, HBV) oraz błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTaP) realizowana w wariancie szczepienia wysokoskojarzonego z użyciem szczepionki z użyciem szczepionki wysokoskojarzonej DTaP-IPV-Hib (5 w 1) lub DTaP-IPV-Hib-WZWB (6 w 1) powinna być podawana w 6-7 miesiącu życia.
- szczepień zalecanych:
– dodano zapis, w którym uszczegółowiono, że uczniom i studentom szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz pracownikom ochrony zdrowia – którzy nie chorowali na ospę wietrzną i nie zostali zaszczepieni – zaleca się wykonanie szczepienia przeciwko ospie wietrznej,
– dodano zapis, w którym uszczegółowiono, że uczniom szkół medycznych lub innych uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz pracownikom ochrony zdrowia – którzy nie chorowali na odrę, świnkę, różyczkę i nie zostali zaszczepieni – zaleca się wykonanie szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce,
– zmieniono część zapisu dotyczącego grup, którym zaleca się wykonanie szczepienia przeciwko pneumokokom (Streptococcus Pneumoniae). Zgodnie z PSO 2021 ww. szczepienie zaleca się: „dzieciom do ukończenia 5 roku życia, które nie były wcześniej szczepione, oraz dzieciom i młodzieży należącym do grup ryzyka do ukończenia 19 roku życia” oraz „osobom dorosłym powyżej 50 roku życia” (usunięto wskazanie: „dzieciom i młodzieży od ukończenia 6 tygodnia życia do ukończenia 18 roku życia oraz osobom dorosłym powyżej 50 roku życia”),
– dodano kolejne grupy, którym zaleca się wykonanie szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu (KZM): osoby, które szczególnie często podejmują aktywność fizyczną na zewnątrz (np. biegacze, spacerowicze, grzybiarze, właściciele psów, myśliwi, rodziny z małymi dziećmi) i inne osoby podejmujące aktywność na świeżym powietrzu, zwłaszcza turyści,
– dodano kolejną grupę, której zaleca się wykonanie szczepienia przeciwko WZW A (HAV): osoby z grup ryzyka, w których obserwuje się zwiększoną liczbę zachorowań oraz pracownikom medycznym, w szczególności pracownikom oddziałów zakaźnych, gastroenterologicznych, pediatrycznych.
- szczepień uzupełniających
– zmieniono zasady realizacji szczepienia uzupełniającego przeciwko odrze, śwince, różyczce – zgodnie, z którymi drugą dawkę ww. szczepionki należy podać:
- w 6 roku życia, dzieciom urodzonym w 2016 roku (rocznik 2016),
- w 10 roku życia, dzieciom urodzonym w 2012 (rocznik 2012) oraz 2013 (rocznik 2013).
Bibliografia:
Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 16 października 2019 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2020
Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 22 grudnia 2020 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2021
https://szczepienia.pzh.gov.pl/program-szczepien-ochronnych-na-2021/ [dostęp: 29.01.2021 r.]
