Sen to naturalna potrzeba organizmu, stan fizjologiczny, w którym ustaje świadomy odbiór bodźców zewnętrznych, zmniejszona jest reaktywność na sygnały. Ważną cechą snu jest jego odwracalność, czyli powrót do stanu czuwania pod wpływem odpowiednich bodźców zewnętrznych. Sen dotyczy wszystkich, nie ma osoby, która mogłaby powiedzieć, że może funkcjonować bez snu.
To bardzo ważny aspekt, na który przeznaczamy ok. 1/3 życia (w przypadku niemowląt 2/3 życia), jednocześnie będący bardzo niedocenianą czynnością dnia codziennego, często uznawaną za bezproduktywną, na którą marnujemy czas. Nie jest to prawda! Jest to podstawowa potrzeba mająca wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie. Odgrywa dużą rolę w funkcjonowaniu i rozwoju zarówno dzieci jak i osób dorosłych. W Polsce Narodowa Fundacja Snu dostrzega potrzebę zwiększenia świadomości na temat roli snu w życiu człowieka, dlatego też corocznie organizuje Światowy Dzień Snu. 17 marca 2017 przypada już 10 edycja tego wydarzenia, która przebiega pod hasłem „Spokojny sen pielęgnuje życie”. Niewystarczająca liczba godzin snu prowadzi nie tylko do złego samopoczucia i gorszego funkcjonowania w ciągu dnia, ale także może prowadzić do niekorzystnych następstw zdrowotnych. Zbyt krótki sen, poniżej 6 godzin/dobę stanowi istotny czynnik ryzyka zachorowania na cukrzycę, wystąpienia zaburzeń metabolicznych, otyłości, nadciśnienia tętniczego, depresji, czy pogorszenia odporności immunologicznej. Natomiast czas poświęcany na sen, który jest dłuższy niż 9 godzin/dobę również niekorzystnie wpływa na zdrowie. Wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, udaru mózgu, cukrzycy typu 2, a także nadciśnienia tętniczego czy otyłości.
Odpowiednia jakość i długość snu jest szczególnie ważna u dzieci i młodzieży, u których wpływa on na prawidłowy rozwój intelektualny i emocjonalny. Zaburzenia snu u dzieci niosą więcej negatywnych konsekwencji niż u dorosłych. Jaka jest zatem odpowiednia liczba godzin snu?
Eksperci z National Sleep Foundation opracowali wytyczne, opublikowane w 2015 r., dotyczące rekomendowanej liczby godzin snu w zależności od grupy wiekowej.
Największym problemem, związanym ze snem jest jego przewlekły niedobór. Tempo życia, coraz więcej obowiązków, zajęć dodatkowych powoduje, że na sen poświęcamy coraz to mniej czasu. Dodatkowo towarzyszący temu stres negatywnie wpływa na jakość snu. Taki stan jest bardzo dużym obciążeniem dla organizmu, który nie ma czasu na regenerację i odpoczynek. Należy pamiętać, że sen jest jednym z trzech podstawowych filarów życia, obok zbilansowanej diety i regularnej aktywności fizycznej. Wskazówki jak zoptymalizować sen znajdą Państwo w artykule „Zdrowy sen – szczęśliwy dzień” na portalu 5 kroków do zdrowia (http://5krokowdozdrowia.pl/zdrowy-sen-szczesliwy-dzien/).
Źródła:
- Narodowa Fundacja Snu. www.nfs.org.pl/ (dostęp: 17.03.2017)
- http://www.sleephealthjournal.org/article/S2352-7218%2815%2900015-7/pdf (dostęp: 17.03.2017)
- http://psychiatria.mp.pl/ (dostęp: 17.03.2017)
- https://sleepfoundation.org/ (dostęp: 17.03.2017)
Źródło zdjęcia: pl.123rf.com
