Rak wątrobowokomórkowy to nowotwór złośliwy spowodowany bardzo często poprzez zakażenie wirusem HBV i/lub HCV. Nowotwór ten cechuje się trudnym przebiegiem i niepomyślnym rokowaniem. Zakażenia WZW często przez wiele lat przebiegają bezobjawowo, zatem trudno ustrzec się przed przykrymi skutkami dla organizmu jakie niesie ze sobą zakażenie. Jak uchronić się przed wirusowym zapaleniem wątroby
i złośliwym nowotworem?
Czym jest wirusowe zapalenie wątroby? Jakie są rodzaje WZW?
Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B ma zazwyczaj postać ostrą, a wywołane jest poprzez zakażenie wirusem HBV. Zakażeniu towarzyszą objawy takie jak żółtaczka, bóle brzucha, nudności. Z kolei WZW typu C charakteryzuje się tym, że najczęściej ma postać przewlekłą, a wywołuje je wirus HCV. Przebieg zakażenia jest bezobjawowy lub objawy są znikome, a to duże zagrożenie, gdyż może to nieść ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia. W obu przypadkach przewlekła forma zakażenia może prowadzić do marskości wątroby, a nawet do raka narządu.
W jaki sposób dochodzi do zakażenia wirusem HBV i HCV?
Czynniki ryzyka zakażenia wirusami HBV i HCV są dosyć zbliżone do siebie. Do głównym dróg przenoszenia się wirusa zaliczyć można zakażenie:
- poprzez kontakt z krwią, a także przerwanie ciągłości tkanki skóry oraz innych tkanek;
- poprzez kontakty seksualne (poprzez błony śluzowe);
- podczas ciąży i porodu, jeśli matka jest zakażona wirusem – jest to tzw. transmisja wertykalna.
Wirusem HBV można zakazić się poprzez kontakt z zakażoną krwią, nasieniem, śliną,
a w przypadku wirusa HCV do zakażenia dochodzi głównie poprzez kontakt z krwią osoby zakażonej.
Jak wygląda profilaktyka i leczenie?
Nie od dzisiaj wiadomo, że lepiej zapobiegać chorobie niż leczyć. Szczepienie przeciwko WZW typu B jest jedną z najlepszych form ochrony przed wirusem. Niestety nie można zaszczepić się przeciwko WZW typu C, gdyż szczepionka ta nie istnieje. Bardzo istotne dla zdrowia jest to, by w ramach profilaktyki wykonywać badania przesiewowe w kierunku HBV i HCV. Badać powinny się szczególnie osoby, które miały przetaczaną krew, a także osoby, którym wykonano transplantację. Rutynowe badania w kierunku zakażenia wirusami typu B i C obejmują dawców krwi, kobiety w ciąży, dzieci matek zakażonych wirusem, osoby będące wielokrotnie lub długotrwale hospitalizowane, osoby wykonujące tatuaże oraz piercing, osoby osadzone w placówkach penitencjarnych, a także domownicy i partnerzy osób zakażonych.
W przypadku leczenia WZW typu B i C istnieją pewne różnice, które mogą w znacznym stopniu polepszyć jakość życia osób zakażonych wirusem. Skuteczność leczenia HCV sięga nawet 100%. Leczenie hamuje postęp włóknienia wątroby, redukuje ryzyko raka wątrobowokomórkowego, a także zmniejsza możliwość zakażenia innych osób.
W przypadku leczenia WZW C leczenie jest doustne, a plan leczenia jest dostosowywany do pacjenta.
Po zakończeniu leczenia chorzy nadal powinni wykonywać badania profilaktyczne
i kontrolować stan zdrowia. Z kolei nie każdy pacjent, który jest zakażony HBV potrzebuje leczenia przeciw wirusowi. Istnieją specjalne parametry, na podstawie których kwalifikuje się chorego do wdrożenia leczenia. Jeśli pacjent nie spełnia kryteriów do rozpoczęcia terapii powinien zostać pod opieką hepatologa i monitorować chorobę, z kolei osoby ze zdiagnozowaną marskością wątroby wymagają natychmiastowego wdrożenia leczenia. Istnieją dwie metody leczenia. W przypadku przewlekłego WZW typu B, są to: terapia iniekcyjna lub leczenie doustne. Leczenie jest realizowane w ramach Programu Lekowego Ministerstwa Zdrowia oraz bezpłatne dla ubezpieczonych pacjentów.
Jak wygląda diagnostyka zakażeń wirusowego zapalenia wątroby typu B i C?
W rozpoznawaniu zakażeń HBV i HCV schemat badań przesiewowych zakłada zazwyczaj diagnostykę dwuetapową. Pierwszym etapem są badania serologiczne. Drugi etap
to badanie potwierdzenia.
Badania serologiczne można wykryć w surowicy w zależności od czasu jaki upłynął od zakażenia (markery zakażenia HBV). Badania molekularne mają na celu wykryć DNA HBV, czyli materiał genetyczny wirusa. Diagnostyka zakażenia HCV polega na wykonaniu badań serologicznych, które mają na celu wykrycie przeciwciał anty-HCV oraz badania molekularne wykrywające materiał genetyczny wirusa – RNA HCV. Same testy serologiczne w przypadku HCV nie są w stanie odróżnić zakażenia aktywnego od przebytego. Badania molekularne są w tym wypadku niezbędne.
Istnieje wysoka skuteczność leczenia WZW, dlatego warto wykonywać badania profilaktyczne i kontrolować stan zdrowia. Badania przesiewowe są w stanie uchronić pacjenta przed przykrymi skutkami długotrwałego zakażenia oraz przed innymi ciężkimi chorobami.
Zdjęcie:
https://www.freepik.com
Bibliografia:
