Wakacje dla młodych ludzi to zwykle czas odpoczynku, wyjazdów, spotkań ze znajomymi, oderwania od codziennych obowiązków, co nie rzadko wiąże się z okazją do eksperymentowania z różnymi używkami tj. głównie z alkoholem i papierosami jednak coraz częściej także z narkotykami. Świadomość rodziców i nastolatków co do przyczyn sięgania po substancje psychoaktywne, jak również ich skutków, może stanowić czynnik ochronny. Warto o tym pamiętać szczególnie teraz w wakacje, kiedy młodzież ma więcej czasu wolnego, więcej swobody oraz mniej kontroli ze strony osób dorosłych (np. rodziców czy nauczycieli).
Powody sięgania po substancje psychoaktywne przez młodzież są różne, zwykle wiążą się
z okresem dojrzewania, który dla młodych ludzi jest okresem buntu, lekceważenia wszystkiego przed czym ostrzegają rodzice czy opiekunowie. Sięganie po używki może być również wynikiem młodzieńczej ciekawości, chęcią doznania nowych wrażeń, ale również niską samooceną, doświadczeniem przemocy i odrzucenia, zaburzonymi relacjami rówieśniczymi oraz rodzinnymi, brakiem akceptacji otoczenia. Okres dojrzewania dla niektórych może być czasem zagubienia – szukając akceptacji otoczenia , chcąc zwiększyć poczucie własnej wartości sięgają po różne używki.
Nastolatkom zwykle sięganie po używki kojarzy się z dorosłością. Brak dostatecznej kontroli ze strony dorosłych stwarza szanse do próbowania używek po raz pierwszy i stosowania ich często w dużych ilościach.
W okresie wakacyjnym, kiedy wspólne wyjazdy nastolatków zdarzają się najczęściej, trzeba zwrócić wyjątkową uwagę na dziecko. Rodzice przede wszystkim powinni rozważyć, czy jest ono gotowe na samodzielny wyjazd oraz czy nie będzie podejmować żadnych ryzykownych zachowań. Warto zastanowić, czy zostało przygotowane na wszystkie potencjalne niebezpieczeństwa, a także czy towarzystwo w jakim nastolatek spędza czas to osoby rozsądne, odpowiedzialne i znane rodzicom.
Rodzic bądź opiekun obserwując dziecko najlepiej jest w stanie wychwycić sytuację, która może wskazywać, że jest ono pod wpływem narkotyków. Do niepokojących charakterystycznych objawów należą zmiany w wyglądzie oraz zachowaniu nastolatka m.in.:
– przekrwione, zaczerwienione oczy;
– nadmiernie zwężone lub rozszerzone źrenice, nie reagujące na światło;
– nienaturalna nadmierna pobudliwość bądź przeciwnie spowolniona koordynacja ruchowa;
– unikanie kontaktu z otoczeniem, niechętne rozmowy, kłamstwa;
– noszenie bluz tylko z długimi rękawami, tak aby ukryć ślady po ukłuciach czy samookaleczeniach;
Inne sygnały to m.in.: nadmierna nerwowość, apatia czy nadmierna ospałość, podkradanie pieniędzy czy coraz późniejsze powroty do domu.
Ważna jest w tym zakresie regularna edukacja ze strony rodziców i to nie tylko w okresie wakacyjnym. Należy uświadamiać dzieciom, że spożywanie alkoholu, papierosów czy narkotyków prowadzi do uzależnienia, braku kontroli nad własnym życiem, negatywnych konsekwencji zdrowotnych zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej.
Warto pamiętać, że znaczna część sprzedaży środków psychoaktywnych odbywa się poprzez Internet, a narkotyk jest dostarczany w zwykłej paczce kurierskiej, zwykle pod niegroźną nazwą np. „płyn do mycia monitora”. Warto być czujnym i zainteresować się, czy dorastające dzieci nie otrzymują paczek z nieznanymi produktami.
Rodzicu pamiętaj!
Uświadamiaj dziecko, że wszelkiego typu używki nie są obojętne dla młodego organizmu!
Nie proponuj oraz nie częstuj dziecka alkoholem — trudniej będzie wytłumaczyć, że jest on dla niego szkodliwy.
Obserwuj swoje dziecko — jeśli zauważysz niepokojące sygnały np. w zmianie jego wyglądu czy zachowania — zareaguj, tylko odpowiednia postawa, okazanie zainteresowania dziecku dadzą szanse na rozwiązanie problemu.
Poświęcaj jak najwięcej czasu swojemu dziecku aby czuło wsparcie i nie szukało rozwiązania swoich problemów przy pomocy substancji odurzających.
W przypadku kłopotów z ,,dotarciem” do młodej osoby warto skorzystać z pomocy specjalistów.
Problem sięgania przez młodzież po używki jest duży. Jak zawsze wskazana jest profilaktyka czyli uświadamianie nastolatkom zagrożeń wynikających z sięgania po nie, ich długofalowych negatywnych konsekwencji, a także propagowanie zdrowego trybu życia.
Bliskie relacje z rodzicem czy opiekunem stanowią dodatkowy czynnik ochronny. Wskazana jest także wzmożona czujność i szybka reakcja w sytuacji gdy dostrzegą że ich dziecko sięgnęło po używki.
Źródło:
https://rehab-terapia.pl/narkotyki-i-wakacyjne-wyjazdy/
https://www.policja.pl/pol/aktualnosci/192286,Narkotykom-mowimy-zdecydowane-NIE.html
Jak unikać zagrożeń? Poradnik. Biuro Prewencji i Biuro ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Warszawa 2016, s. 13-16.
https://avigon.pl/blog/uzywki-wsrod-mlodziezy-alkohol-i-narkotyki-w-czasie-wakacji
https://www.terapiemlodziezy-oaza.pl/dlaczego-mlodziez-siega-uzywki/
zdjęcie: www.freepik.com