O diecie bezglutenowej słyszał chyba każdy, przynajmniej raz. Wiele osób pomimo braku wskazań medycznych odstawiło produkty glutenowe – bo przecież gluten to zło! A przy okazji można zrzucić trochę kilogramów no i czuć się lepiej. Fakt czy mit?
Czym właściwie jest gluten i gdzie możemy go znaleźć?
Gluten jest białkiem naturalnie występującym w ziarnach zbóż takich jak pszenica, żyto i jęczmień. Właśnie to białko pozwala przybierać ciastom, bułeczkom i innym wypiekom określony kształt. Trudno się go wystrzegać, bo gluten jest właściwie WSZĘDZIE. Zwróciliście kiedykolwiek uwagę na etykiety niektórych herbat, kiślów czy majonezów? Niektóre produkty zawierają na etykiecie np. taki zapis: „Produkt może zawierać śladowe ilości glutenu i mleka”. Skąd ten gluten w produkcie, który nijak ma się do jakiegokolwiek zboża? Gluten, jak się okazuje jest również często wykorzystywanym dodatkiem do żywności. W składzie znajdują się aromaty, a gluten idealnie sprawdza się jako ich nośnik. Zdarza się także, że wiele produktów w trakcie obróbki zostaje zanieczyszczonych glutenem. Dotyczy to między innymi owsa, którego również powinny się wystrzegać osoby z celiakią.
O co tyle szumu?
Boom na dietę bezglutenową pojawił się w 2011 roku po publikacji badania gastroenterologa, dr Petera Gibsona z Monasch University, którego wyniki wykazały, że gluten może mieć szkodliwy wpływ na zdrowie. Media podchwyciły tę informację i rozpętała się prawdziwa walka z glutenem. Ludzie masowo zaczęli odstawiać produkty, które go zawierają.
Dr Gibson miał wrażenie, że w trakcie przeprowadzania badania coś mu umknęło i zdecydował, że je powtórzy – tym razem zaostrzając kryteria i biorąc pod uwagę większą liczbę czynników, które mogłyby zakłócać wyniki badania. W 2013 roku opublikowano powtórne badanie, w którym dr Gibson przyznał, że doszło do pomyłki.
Na czym polegało badanie?
W pierwszym etapie ochotnicy podejrzewający u siebie nietolerancję glutenu, przez 2 tygodnie spożywali produkty z dużą zawartością glutenu. W drugim etapie zostali podzieleni na 3 grupy – pierwsza dostawała produkty o dużej zawartości glutenu, druga – o średniej, trzecia – żywność pozbawioną glutenu. Badanie miało formę eksperymentu z podwójnie ślepą próbą – czyli ani uczestnicy, ani prowadzący badanie nie wiedzieli, która grupa jaki otrzymuje rodzaj posiłków. Wyniki były zaskakujące! U badanych otrzymujących posiłki z glutenem nie stwierdzono nietolerancji glutenu, z kolei tym na diecie bezglutenowej, których poinformowano, że w czasie trwania eksperymentu przyjmowali produkty z glutenem – objawy wystąpiły.
Kiedy przejść na dietę bezglutenową?
Najprostsza odpowiedź – gdy są ku temu wskazania. Stosowanie produktów bezglutenowych na własną rękę może negatywnie wpłynąć na stan zdrowia, sprzyjając niedoborom witamin z grupy B, wapnia, magnezu czy żelaza. Wskazaniem do stosowania diety bezglutenowej jest stwierdzona przez lekarza, celiakia. Jest to choroba autoimmunologiczna charakteryzująca się nietolerancją glutenu. U osób ze zdiagnozowaną celiakią spożywanie produktów glutenowych prowadzi do zaburzeń wchłaniania, niedoborów żywieniowych a nawet niedożywienia. Jeśli zaobserwowałeś/aś u siebie przewlekłą biegunkę, w szybkim tempie gubisz kilogramy, zgłoś się do lekarza, który przeprowadzi diagnostykę w kierunku celiakii. Pamiętaj, że wskazane objawy są niespecyficzne i nie muszą świadczyć o celiakii, ale warto się przebadać i nie ryzykować.
Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21224837 (dostęp: 11.10.2016r.)
http://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(13)00702-6/fulltext (dostęp: 11.10.2016r.)
http://dieta.mp.pl/zasady/133862,gluten (dostęp: 11.10.2016r.)
http://dietetycy.org.pl/dieta-bezglutenowa/ (dostęp: 11.10.2016r.)
http://dieta.mp.pl/diety/diety_w_chorobach/69827,dieta-bezglutenowa (dostęp: 11.10.2016r.)
Źródła ilustracji: http://pl.123rf.com/
