WZW C jest chorobą wątroby wywołaną zakażeniem komórek tego narządu wirusem HCV ( hepatitis C virus). Wirus HCV po wniknięciu do organizmu człowieka przedostaje się poprzez krew do hepatocytów. Okres wylegania wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy od zakażenia, po tym czasie może dochodzić do ostrego zapalenia wątroby. Nie bez powodu nazywane jest cichym zabójcą, ponieważ zakażenie często nie daje żadnych objawów i bardzo często ostre zapalenie przechodzi w postać przewlekłą, która zazwyczaj prowadzi do marskości wątroby lub nowotworu.
Szacuje się, że na świecie żyje około 170 mln ludzi zakażonych HCV, a w Polsce zakażonych jest około 0,6% społeczeństwa. Rzeczywista liczba osób zakażonych jest jednak trudna do oszacowania ponieważ zakażenie przez długi czas przebiega bezobjawowo i w wielu przypadkach można je wykryć tylko poprzez wykonanie specjalistycznych badań.
Jak dochodzi do zakażenia?
Najczęściej do zakażenia dochodzi podczas wykonywania zabiegów medycznych lub pozamedycznych związanych z przerwaniem ciągłości tkanek. Wysokie ryzyko zakażenia HCV istnieje nadal wśród osób używających niesterylnego sprzętu medycznego, obecnie jednak w związku ze znaczną poprawą stanu higieny szpitalnej, rzadko dochodzi do zakażeń HCV w warunkach opieki medycznej. Na zakażenie narażeni są również partnerzy seksualni osób zakażonych HCV. Wirus HCV może również przenosić się z matki na dziecko w czasie ciąży i porodu, ryzyko oceniane jest na około 6% i zależy od poziomu wiremii (ilości wirusa) we krwi matki, genotypu wirusa i przebiegu porodu. Wirus nie przenosi się w trakcie karmienia piersią.
Niestety do tej pory nie udało się opracować szczepionki. W warunkach opieki medycznej to personel jest zobowiązany do zapewnienia ochrony przed zakażeniem pacjentów jak i pracowników medycznych. W życiu codziennym aby ustrzec się HCV nalży unikać zabiegów kosmetycznych wykonywanych z użyciem niesterylnych ostrych narzędzi, zabiegów medycyny estetycznej jak nakłucia kosmetyczne, piercing, tatuaż itp.
Podsumowując, osoby najbardziej narażone na zakażenie HCV, to:
– personel medyczny,
– osoby u których przetoczono krew,
– narkomanii, przyjmujący narkotyki dożylnie,
– osoby często zmieniające partnerów seksualnych,
– osoby współzamieszkujące z osoba zakażoną HCV
– do zakażenia HCV może również dojść poprzez przeniesienie wirusa z matki na płód
Diagnostyka
Aby stwierdzić zakażenie wirusem HCV należy wykonać w pierwszej kolejności badanie krwi mające na celu wykrycie przeciwciał anty-HCV. Jeżeli wynik jest dodatni, oznacza, że pacjent miał kontakt z wirusem, jednak nie zawsze dodatni wynik tego badania świadczy o aktualnym zakażeniu wirusem HCV. Dlatego, w celu potwierdzenia zakażenia wirusem HCV wykonuje się dodatkowe badanie krwi w celu wykrycia obecności wirusa- test molekularny na obecność materiału genetycznego wirusa HCV (HCV RNA).
Wynik badania należy jednak skonsultować z lekarzem!!!
Należy pamiętać, że zakażenie HCV może być całkowicie wyeliminowane z organizmu dzięki lekom przeciwwirusowym!
Kiedy wykonać badanie?
W przypadku kontaktu z krwią lub innym materiałem biologicznym istnieje ryzyko zakażenia wirusem wątroby typu C (HCV). Badanie na obecność przeciwciał anty-HCV można przeprowadzić najwcześniej po 4 tygodniach. Mogą się one pojawić również po upływie 3 miesięcy, a nawet w sporadycznych przypadkach po dłuższym okresie. Dzięki badaniu HCV-RNA można skrócić to okno serologiczne. Materiał genetyczny wirusa można już wykryć po upływie 1-2 tygodni od zakażenia.
Leczenie
Obecnie terapie anty-HCV charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością oraz znakomitym profilem bezpieczeństwa. Sporadycznie zgłaszane działania niepożądane mają zazwyczaj łagodny charakter i nie jest konieczne przerywanie leczenia.
Bibliografia:
- ALOlaby RR, Azzazy HM. Hepatitis C virus RNA assays: current and emerging technologies and their clinical applications. Expert Rev Mol Diagn 2011;11:53-64
- Flisiak R, Halota W., Tomasiewicz K, et al. Forecasting the disease burden of chronić hepatitis C virus in Poland. Eur J Gastro Hepatol 2015, 27: 70-76
- Godzik P., Kołakowska A., Madaliński K. et al. Prevalence of anti-HCV antibodies among adults in Poland-results of cross-sectional study in general population. Przegląd Epidemiol. 2012: 66: 575-580
- Medycyna Praktyczna, Ostre Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW), http://gastrologia.mp.pl/choroby/watroba/50949,ostre-wirusowe-zapalenie-watroby-wzw
- http://www.hcv.pzh.gov.pl/Page/o-hcv
